Aditya Hrudayam Meaning In Kannada

                                                                 

ಆದಿತ್ಯ ಗಾಯತ್ರಿ

ಓಂ ಭಾಸ್ಕರಾಯ  ವಿದ್ಮಹೇ ಮಹದ್ದ್ಯುತಿಕರಾಯ  ಧೀಮಹಿ । ತನ್ನೋ ಆದಿತ್ಯಃ  ಪ್ರಚೋದಯಾತ್ ।।


ಆದಿತ್ಯ ದೇವತಾ ಮಂತ್ರಃ 


ಘೃಣಿಸ್ಸೂರ್ಯ  ಆದಿತ್ಯೋ   ನ  ಪ್ರಭಾವಾತ್ಯಕ್ಷರಮ್ । ಮಧುಕ್ಷರಂತಿ   ತದ್ರಸಮ್ । ಸತ್ಯಂ ವೈ  ತದ್ರಸಮಾಪೋ  ಜ್ಯೋತೀ
 ರಸೋsಮೃತಂ  ಬ್ರಹ್ಮ  ಭೂರ್ಭುವಸ್ಸುರೋಹಮ್ ।।


 ಮುನ್ನುಡಿ 

 ಸೂರ್ಯದೇವನ  ಸ್ತುತಿಯಾದ  ಆದಿತ್ಯಹೃದಯವು  ಅಗಸ್ತ್ಯ ಮುನಿಗಳ  ಕೃತಿಯೆಂದು  ಪ್ರಸಿದ್ಧ . ಇದು ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ  ಯುದ್ಧಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ಬರುವುದು .
            
                               ಮೊದಲನೆಯ ಎರೆಡು  ಶ್ಲೋಕಗಳು  ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಶ್ರೀಮಾರನಿಗೆ  ಅರ್ಪಿತವಾದಾಗಿನ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತವೆ . ರಾವಣನ ಸಾರಥಿಯು  ತನ್ನೊಡೆಯನ  ಪ್ರಾಣ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ  ರಥವನ್ನು  ರಣರಂಗದಿಂದ ದೂರ  ಒಯ್ದ ಕಾರಣ, ಶ್ರೀ ರಾಮ  ರಾವಣರ ಸಂಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ  ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ  ವಿರಾಮ ಒದಗಿತ್ತು . ಆಗ  ಮನುಷ್ಯ ಮಾತ್ರನಿಂದ ಜಯಸಲಸಾಧ್ಯನಾದ ಪ್ರಬಲ  ರಾವಣನ ಸಂಹಾರದ ಪರಿಯನ್ನು  ಕುರಿತು ಆಲೋಚನ  ರತನಾಗಿದ್ದ  ಶ್ರೀರಾಮಚಂದ್ರ , ದೇವತೆಗಳಿಂದಲೂ  ಅಜೇಯನಾಗುವ  ವರವನ್ನು  ಬೇರೆ ಪಡೆದಿದ್ದ  ರಾವಣ . ಶ್ರೀರಾಮನಿಗೆ  ತನ್ನ ದೈವತ್ವದ  ಅರಿವಿದ್ದರೂ , ತನ್ನ ಅವತರಣದ  ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧಿಗಾಗಿ  ಮನುಷ್ಯತ್ವದ  ಮೇಲೆ  ಒತ್ತು ನೀಡಿ  ದುಷ್ಟಸಂಹಾರವನ್ನು  ಮಾಡಬೇಕಿತ್ತು .

                              ಇಂತಹ ದ್ವಂದ್ವದಲ್ಲಿ  ಸಿಲುಕಿದ  ಶ್ರೀರಾಮನಿಗೆ  ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ಮೂಲಕ  ವೇದಾಂತದ ತತ್ತ್ವವಾದ  "ಜೀವೋ ಬ್ರಹ್ಮೈವ  ನಾಪರಃ " 'ಜೀವಾತ್ಮನೂ  ಪರಮಾತ್ಮನೂ  ಒಂದೇ , ಬೇರೆಯಲ್ಲ 'ಎಂಬುದನ್ನು  ಅಗಸ್ತ್ಯ ಮಹರ್ಷಿಗಳು
ಉಪದೇಶಿಸಿದರು . ಮನುಷ್ಯಸಾಮಾನ್ಯರ  ವಿಷಯದಲ್ಲಿ  ಹೇಳುವುದಾದರೆ ,ಅವರು ದೈವತ್ವಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತಾರೆ ; ಅದೇ  ಅವತಾರ ಪುರುಷರ  ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ  ಅವರು ಮಾನವತ್ವಕ್ಕೆ  ಇಳಿದು ಬರುತ್ತಾರೆ .

                              ಆದಿತ್ಯ  ಹೃದಯದ ೩-೫  ಶ್ಲೋಕಗಳು  ಉದ್ದೇಶ ಮತ್ತು ಫಲದಲ್ಲಿ  ಗಾಯತ್ರೀಮಂತ್ರಕ್ಕೆ  ಸಮವಾದರೂ  ಆರಧಿಸಬೇಕಾದ  ಆ ದಿವ್ಯ ಪ್ರಭೆಯ  (ವರೇಣ್ಯಂ ಭರ್ಗಃ ) ವರ್ಣನೆಯಲ್ಲಿ  ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿದೆ . ಜ್ಞಾನಿಗಳಾದ ಅಗಸ್ತ್ಯ  ಮುನಿಗಳಿಗೆ  ಶ್ರೀರಾಮ ,ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರವೆಂಬುವದರಲ್ಲಿ  ಸಂಶಯವಿರಲಿಲ್ಲ . ಸಾಧಾರಣ ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ  ಗುರುವು ಗಾಯತ್ರೀ  ಮಂತ್ರೋಪದೇಶವನ್ನು  ಮಾಡುವಂತೆ  ಶ್ರೀರಾಮನಿಗೆ  ಸನಾತನವೂ  ಗುಹ್ಯವೂ  ಆದ ಆದಿತ್ಯ  ಹೃದಯವನ್ನು  ಉಪದೇಶಿಸಲಾಯಿತು . ತನ್ನ  ದೈವತ್ವದ  ಅರಿವಿದ್ದ  ಶ್ರೀರಾಮನು  ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ  ಸಾಧಕ ಮತ್ತು ಸಾಧ್ಯ (ಪರಬ್ರಹ್ಮ )ಗಳ  ಅಭೇದವನ್ನು  ತಿಳಿಸಲು  ಇಚ್ಛಿಸಿದ . ಶ್ರದ್ಧಾನ್ವಿತರಾಗಿ  ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು  ಪಠಿಸಿದಾಗ  ಸಾಧನಾಪಥದಲ್ಲಿ  ಬರುವ  ಅಡೆತಡೆಗಳೆಲ್ಲ  ಪರಿಹಾರವಾಗಿ  ಇಷ್ಟ  ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಗುವುದು .

                              ಪರಬ್ರಹ್ಮನಲ್ಲಿ  ಐಖ್ಯವಾಗುವ  ಭಗವಂತನ ವಿವಿಧ  ರೂಪಗಳ  ವರ್ಣನೆಯನ್ನು ೬-೧೪  ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ . ೧೬-೨೧  ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿರುವ  ನಮನಗಳು  ಸ್ಥೂಲ  ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೂಪಗಳು  ಒಂದಾಗುವುದನ್ನು  ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ . ಹೀಗೆ ಶ್ರೀರಾಮನಿಗೆ  ೨೬ ಮತ್ತೆ ೨೭ನೆಯ  ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ  ನೀಡಿರುವ  ಆದಿತ್ಯಧ್ಯಾನವನ್ನು   ಕುರಿತ ಉಪದೇಶವು 'ತತ್  ತ್ವಂ ಅಸಿ ' ಮಹಾವಾಕ್ಯದ  ಅನುಭೂತಿಯತ್ತ ಕರದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ .

                              ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಆದಿತ್ಯನು  ತನ್ನ ಮಾನವ ಪ್ರತಿರೂಪಿ  ಶ್ರೀರಾಮನಿಗೆ ಉದ್ದೇಶ್ಯವನ್ನು  ತ್ವರಿತವಾಗಿ  ಪೂರೈಸಿ  ಎಲ್ಲರಿಗೂ  ಆನಂದವನ್ನುಂಟು  ಮಾಡುವಂತೆ  ಕೊನೆಯ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತಾನೆ .

                              ಹೆಚ್ಚು ಜನರು  ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು  ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಗಳಿಂದ  ಪಠಿಸಿ  ತನ್ಮೂಲಕ  ಪರಬ್ರಹ್ಮನಲ್ಲಿ  ಐಖ್ಯವಾಗುವ  ಪಥದಲ್ಲಿ  ಮುಂದೆ ಸಾಗಲಿ .


                                              ಆದಿತ್ಯ ಹೃದಯ

ತತೋ ಯುದ್ಧ ಪರಿಶ್ರಾಂತಂ ಸಮರೇ ಚಿಂತಯಾ ಸ್ಥಿತಮ್ |
ರಾವಣಂ ಚಾಗ್ರತೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಯುದ್ಧಾಯ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಮ್ || 1 ||

ದೈವತೈಶ್ಚ ಸಮಾಗಮ್ಯ ದ್ರಷ್ಟುಮಭ್ಯಾಗತೋ ರಣಮ್ |
ಉಪಾಗಮ್ಯಾ ಬ್ರವೀದ್ರಾಮಮ್ ಅಗಸ್ತ್ಯೋ ಭಗವಾನ್ ಋಷಿಃ || 2 ||

೧-೨. ದೇವತೆಗಳೊಡನೆ  ಯುದ್ಧವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು  ಬಂದಿದ್ದ ಭಗವಾನ್ ಅಗಸ್ತ್ಯ  ಋಷಿಗಳು  ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ದಣಿದಿದ್ದ , ಮುಂದೆ ಯುದ್ಧ ಸನ್ನದ್ಧನಾಗಿ  ನಿಂತಿರುವ  ರಾವಣನನ್ನು ಕಂಡು ಚಿಂತಿತನಾಗಿದ್ದ ರಾಮನನ್ನು ಕಂಡು ಇಂತೆಂದರು :

ರಾಮ ರಾಮ ಮಹಾಬಾಹೋ ಶೃಣು ಗುಹ್ಯಂ ಸನಾತನಮ್ |
ಯೇನ ಸರ್ವಾನರೀನ್ ವತ್ಸ ಸಮರೇ ವಿಜಯಿಷ್ಯಸಿ || 3 ||

೩.  ಎಲೈ ರಾಮನೇ ,ಮಹಾಬಾಹುವೇ  ,ಯಾವುದರಿಂದ ನೀನು  ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ  ಎಲ್ಲ  ಶತ್ರುಗಳನ್ನು  ಜಯಸುತ್ತಿಯೋ  ಆ ಸನಾತನ  ರಹಸ್ಯವನ್ನು  ಕೇಳು.

ಆದಿತ್ಯ ಹೃದಯಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಶತ್ರು ವಿನಾಶನಮ್ |
ಜಯಾವಹಂ ಜಪೇನ್ನಿತ್ಯಮ್ ಅಕ್ಷಯ್ಯಂ ಪರಮಂ  ಶುಭಮ್ || 4 ||

೪. ಆದಿತ್ಯ ಹೃದಯವೆಂಬ  ಈ ಮಹಾಸ್ತುತಿಯನ್ನು  ನಿತ್ಯವೂ  ಪಠಿಸಿದರೆ  ನಿನ್ನ ಎಲ್ಲ ಶತ್ರುಗಳೂ  ನಾಶವಾಗುತ್ತಾರೆ , ನಿನಗೆ ಜಯ ಲಭಿಸುವುದು  ಮತ್ತು  ಅಕ್ಷಯವಾದ ಪರಮ  ಮಂಗಳವುಂಟಾಗುವುದು .

ಸರ್ವಮಂಗಳ ಮಾಂಗಳ್ಯಂ ಸರ್ವ ಪಾಪ ಪ್ರಣಾಶನಮ್ |
ಚಿಂತಾಶೋಕ ಪ್ರಶಮನಮ್ ಆಯುರ್ವರ್ಧನ ಮುತ್ತಮಮ್ || 5 ||

೫. ಇದು ಎಲ್ಲ ಮಂಗಳಕ್ಕೂ  ಮಂಗಳಕರವಾದುದು , ಎಲ್ಲ ಪಾಪಗಳನ್ನು  ನಾಶ ಮಾಡುವಂತಹುದು ,ಚಿಂತೆ - ಶೋಕಗಳನ್ನು
ಪರಿಹರಿಸಿವಂತಹುದು  ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾಯಸ್ಸನ್ನು  ನೀಡುವಂತಹುದು .

ರಶ್ಮಿಮಂತಂ  ಸಮುದ್ಯಂತಂ  ದೇವಾಸುರ  ನಮಸ್ಕೃತಂ |
ಪೂಜಯಸ್ವ  ವಿವಸ್ವಂತಮ್  ಭಾಸ್ಕರಂ ಭುವನೇಶ್ವರಮ್ || ೬||


೬. ದೇವಾಸುರರಿಂದ ನಮಸ್ಕರಿಸಲ್ಪಡುವ , ರಶ್ಮಿಗಳಿಂದ  ಕೂಡಿದ ,ತನ್ನ ಪ್ರಭೆಯಿಂದ ಬೇರೆ ಬೆಳಗುವ  ವಸ್ತುಗಳನ್ನು  ಕಳೆಗುಂದಿಸುವ , ಜಗತ್ತಿಗೆ ಒಡೆಯನಾದ , ಉದಯಸುತ್ತಿರುವ ಭಾಸ್ಕರನನ್ನು  ಪೂಜಿಸು .

 ಸರ್ವದೇವಾತ್ಮಕೋ  ಹ್ಯೇಷಃ  ತೇಜಸ್ವೀ  ರಶ್ಮಿಭಾವನಃ   |
 ಏಷ ದೇವಾಸುರಗಣಾಂಲ್ಲೋಕಾನ್  ಪಾತಿ  ಗಭಸ್ತಿಗಭಸ್ತಿಭಿಃ   || ೭ ||

೭.  ಅವನು ಎಲ್ಲ ದೇವತೆಗಳನ್ನೂ  ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾನೆ . ಅವನು ತೇಜಸ್ವಿ ಮತ್ತು  ತನ್ನ ಕಿರಣಗಳಿಂದ  ಎಲ್ಲರನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತಿರುವನು . ಅವನು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯುತ  ಕಿರಣಗಳಿಂದ ದೇವಾಸುರರನ್ನೂ  ಲೋಕಗಳನ್ನೂ  ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಿರುವನು .

ಏಷ  ಬ್ರಹ್ಮಾ   ಚ ವಿಷ್ಣುಶ್ಚ  ಶಿವಃ ಸ್ಕಂದಃ  ಪ್ರಜಾಪತಿಃ   |
 ಮಹೇಂದ್ರೋ  ಧನದಃ  ಕಾಲೋ  ಯಮಃ  ಸೋಮೋ  ಹ್ಯಪಾಂ ಪತಿಃ   || ೮ ||

೮. ಅವನೇ ಬ್ರಹ್ಮ ,ವಿಷ್ಣು , ಶಿವ ,ದೇವಸೇನಾಪತಿ  ಸ್ಕಂದ , ಪ್ರಜಾಪತಿ  ಮತ್ತು ಮಹೇಂದ್ರ , ಕುಬೇರನೂ  ಅವನೇ .  ಅವನೇ  ಕಾಲ ಮತ್ತು  ಯಮ .  ಸೋಮ ಮತ್ತು ವರುಣರು  ಅವನೇ .

ಪಿತರೋ ವಸವಃ  ಸಾಧ್ಯಾ  ಹ್ಯಶ್ವಿನೌ  ಮರುತೋ  ಮನುಃ   |
 ವಾಯುರ್ವಹ್ನಿಃ  ಪ್ರಜಾಪ್ರಾಣಃ  ಋತುಕರ್ತಾ  ಪ್ರಭಾಕರಃ  ||೯||

೯.  ಅವನೇ  ಪಿತೃಗಳು , ಅಷ್ಟವಸುಗಳೂ  ಅವನೇ , ಸಾಧ್ಯರೂ ಅಶ್ವಿನೀ  ದೇವತೆಗಳೂ   ಮರುದ್ಗಣಗಳೂ  ಮತ್ತು  ಮನುವೂ ಅವನೇ . ಅವನೇ ವಾಯು ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ . ಎಲ್ಲರ ಪ್ರಾಣಶಕ್ತಿಯೂ ಅವನೇ.  ಆರು  ಋತುಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ  ಪ್ರಭಾಕರನೂ  ಅವನೇ .

ಆದಿತ್ಯಃ  ಸವಿತಾ  ಸೂರ್ಯಃ ಖಗಃ ಪೂಷಾ  ಗಭಸ್ತಿಮಾನ್   |
ಸುವರ್ಣಸದ್ರುಶೋ  ಭಾನುರ್ಹಿರಣ್ಯರೇತಾ  ದಿವಾಕರಃ   ||೧೦||


೧೦. ಅವನೇ ಅದಿತಿಪುತ್ರ ,ವಿಶ್ವಕರ್ತಾ ,ಕ್ರಿಯೋತ್ತೇಜಕ ,ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವವನು ,ಪೋಷಕನು ,ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಕುಗಳನ್ನು  ಬೆಳಗುವವನು ,ಸ್ವರ್ಣಮಯ ಪ್ರಭೆಯುಳ್ಳವನು , ವಿಶ್ವೋತ್ಪ್ಪತ್ತಿಯ ಬೀಜ  ಮತ್ತು ಹಗಲನ್ನು  ಉಂಟು ಮಾಡುವವನು .


ಹರಿದಶ್ವಃ ಸಹಸ್ರಾರ್ಚಿಃ  ಸಪ್ತಸಪ್ತಿರ್ಮರೀಚಿಮಾನ್  
ತಿಮಿರೋನ್ಮಥನಃ  ಶಂಭುಸ್ತ್ವಷ್ಟಾ   ಮಾರ್ತಾಂಡ  ಅಂಶುಮಾನ್  ||೧೧||

೧೧. ಅವನು ಹಸಿರು ಕುದುರೆಗಳುಳ್ಳವನು  (ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ ),ಅಸಂಖ್ಯ  ಕಿರಣಗಳುಳ್ಳವನು ,ಏಳು  ಇಂದ್ರಿಯಗಳ  (ಎರೆಡು  ಕಣ್ಣು , ಎರೆಡು  ಕಿವಿ ,ಎರೆಡು  ಮೂಗು  ಮತ್ತು ಒಂದು ನಾಲಿಗೆ ) ಶಕ್ತಿ ,ಕತ್ತಲೆಯನ್ನು  ಹೋಗಲಾಡಿಸುವವನು ,ಸಂತೋಷವನ್ನುಂಟು  ಮಾಡುವವನು ,ಭಕ್ತರ ಅಶುಭವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸುವವನು ,ನಿರ್ಜೀವ
ಜಗದಂಡಕ್ಕೆ   ಪ್ರಾಣದಾಯಕನು ಮತ್ತು ಕಿರಣಗಳಿಂದ  ಕೂಡಿರುವವನು .

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಃ ಶಿಶಿರಃ ತಪನೋ ಭಾಸ್ಕರೋ ರವಿಃ |

ಅಗ್ನಿಗರ್ಭೋ‌உದಿತೇಃ ಪುತ್ರಃ ಶಂಖಃ ಶಿಶಿರನಾಶನಃ || ೧೨ ||

 ೧೨.  ಅವನೇ ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭನು ,ಶೀತಲನೂ  ತಪಿಸುವವನೂ ಅವನೇ, ಉಜ್ವಲ  ಕಿರಣಗಳುಳ್ಳ  ರವಿಯೂ  ಅವನೇ .ಒಳಗೆ
ಅಗ್ನಿಯನ್ನು  ಧರಿಸಿದ ಅದಿತಿ ಪುತ್ರನು ಅವನು .ಅತ್ಯಂತ  ಶುಭಾದಾಯಕನೂ  ಜಡತೆಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವವನೂ  ಅವನು .

ವ್ಯೋಮನಾಥ ಸ್ತಮೋಭೇದೀ ಋಗ್ಯಜುಃಸಾಮ-ಪಾರಗಃ |
ಘನಾವೃಷ್ಟಿ ರಪಾಂ ಮಿತ್ರೋ ವಿಂಧ್ಯವೀಥೀ ಪ್ಲವಂಗಮಃ || ೧೩||

೧೩. ಅವನು ಆಕಾಶಕ್ಕೆ  ಒಡೆಯನು ,ತಮಸ್ಸನ್ನು  ಹೋಗಲಾಡಿಸುವವನು ,ಋಕ್ -ಯಜಸ್-ಸಾಮವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರಂಗತನಾದವನು,  ಮಳೆಯನ್ನು  ಸುರಿಸುವವನು,ನೀರಿನ ಮಿತ್ರನು  ಮತ್ತು ವಿಂಧ್ಯಪರ್ವತ  ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು  ದಾಟಿದವನು .

ಆತಪೀ ಮಂಡಲೀ ಮೃತ್ಯುಃ ಪಿಂಗಳಃ ಸರ್ವತಾಪನಃ |
ಕವಿರ್ವಿಶ್ವೋ ಮಹಾತೇಜಾ ರಕ್ತಃ ಸರ್ವಭವೋದ್ಭವಃ || ೧೪ ||


೧೪. ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ  ಸೃಷ್ಟಿಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ  ನಿರತನಾದವನು (ಬ್ರಹ್ಮಾ ),ಮಂಡಲಾಕಾರನು (ಕೌಸ್ತುಭದಿಂದ  ಶೋಭಿಸುವ  ವಿಷ್ಣು ), ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ  ನಾಶ ಮಾಡುವವನು  (ಶಿವ ). ಅವನು ಪಿಂಗಳವರ್ಣವುಳ್ಳವನು ( ಉದಯಿಸುವ ಸೂರ್ಯ ), ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತಪಿಸುವವನು . ಅವನೇ ಕ್ರಾಂತದರ್ಶಿ ,ವಿಶ್ವಸ್ವರೂಪ ,ಮಹಾತೇಜನು ,ಎಲ್ಲಾರಿಗೂ  ಪ್ರಿಯನಾದವನು  ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನೂ  ಹುಟ್ಟಿಸುವವನು .

ನಕ್ಷತ್ರ ಗ್ರಹ ತಾರಾಣಾಮ್ ಅಧಿಪೋ ವಿಶ್ವಭಾವನಃ |
ತೇಜಸಾಮಪಿ ತೇಜಸ್ವೀ ದ್ವಾದಶಾತ್ಮನ್-ನಮೋ‌உಸ್ತು ತೇ || ೧೫||

೧೫.  ನಕ್ಷತ್ರಗ್ರಹ ತಾರಾಗಣಗಳಿಗೆ   ಅವನು ಅಧಿಪನು  ಮತ್ತು  ವಿಶ್ವ್ದಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕೆಲ್ಲಾ  ಮೂಲಪುರುಷನು . ಎಲ್ಲ ತೇಜಸ್ಸುಗಳಿಗೆ  ಅವನೇ ಮೂಲ ತೇಜಸ್ಸು . ದ್ವಾದಶರೂಪದಲ್ಲಿ  ಆವಿರ್ಭವಿಸಿರುವ  ನಿನಗೆ ನಮಸ್ಕಾರ .

ನಮಃ ಪೂರ್ವಾಯ ಗಿರಯೇ ಪಶ್ಚಿಮಾಯಾದ್ರಯೇ ನಮಃ |
ಜ್ಯೋತಿರ್ಗಣಾನಾಂ ಪತಯೇ ದಿನಾಧಿಪತಯೇ ನಮಃ || ೧೬||

೧೬. ಪೂರ್ವಾಚಲದೇವತೆಗೆ ನಮಸ್ಕಾರ , ಪಶ್ಚಿಮಾಚಲದೇವತೆಗೆ  ನಮಸ್ಕಾರ, ಜ್ಯೋತಿರ್ಗಣಗಳ  ಒಡೆಯನಿಗೂ  ಹಗಲಿನ ಒಡೆಯನಿಗು  ನಮಸ್ಕಾರ .

ಜಯಾಯ ಜಯಭದ್ರಾಯ ಹರ್ಯಶ್ವಾಯ ನಮೋ ನಮಃ |
ನಮೋ ನಮಃ ಸಹಸ್ರಾಂಶೋ ಆದಿತ್ಯಾಯ ನಮೋ ನಮಃ || ೧೭ ||

೧೭. ಜಯವನ್ನುಂಟು  ಮಾಡುವವನಿಗೂ  ಐಶ್ವರ್ಯಪ್ರದನಿಗೂ  ಹಳದಿ ಕುದುರೆಯುಳ್ಳವನಿಗೂ ನಮಸ್ಕಾರ ,ಅಸಂಖ್ಯ ಕಿರಣಗಳುಳ್ಳ  ಆದಿತ್ಯನಿಗೆ  ನಮಸ್ಕಾರ .

ನಮ ಉಗ್ರಾಯ ವೀರಾಯ ಸಾರಂಗಾಯ ನಮೋ ನಮಃ |
ನಮಃ ಪದ್ಮಪ್ರಬೋಧಾಯ ಮಾರ್ತಾಂಡಾಯ ನಮೋ ನಮಃ || ೧೮ ||

೧೮. ಉಗ್ರನಿಗೂ ,ವೀರನಿಗೂ , ವೇಗವಾಗಿ ಚಲಿಸುವವನಿಗೂ ನಮಸ್ಕಾರ, ತಾವರೆಯನ್ನು ಅರಳಿಸುವವನಿಗೂ  ಮಾರ್ತಾಂಡನಿಗೂ  ನಮಸ್ಕಾರ .

ಬ್ರಹ್ಮೇಶಾನಾಚ್ಯುತೇಶಾಯ ಸೂರ್ಯಾಯಾದಿತ್ಯ-ವರ್ಚಸೇ |
ಭಾಸ್ವತೇ ಸರ್ವಭಕ್ಷಾಯ ರೌದ್ರಾಯ ವಪುಷೇ ನಮಃ || ೧೯ ||

೧೯. ಬ್ರಹ್ಮಾ ಶಿವ  ಅಚ್ಯುತರ ಒಡೆಯನಿಗೂ ,ಸೂರ್ಯನಿಗೂ ,ಎಲ್ಲವನ್ನೂ  ಬೆಳಗುವ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ  ಭಕ್ಷಿಸುವ  ಆದಿತ್ಯವರ್ಚಸ್ಸಿಗೂ  ಮತ್ತು  ಭಯಂಕರ  ಶರೀರವುಳ್ಳವನಿಗೂ  ನಮಸ್ಕಾರ .

ತಮೋಘ್ನಾಯ ಹಿಮಘ್ನಾಯ ಶತ್ರುಘ್ನಾಯಾ ಮಿತಾತ್ಮನೇ |
ಕೃತಘ್ನಘ್ನಾಯ ದೇವಾಯ ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಪತಯೇ ನಮಃ || ೨೦ ||

೨೦. ತಮೋನಾಶಕನಿಗೂ,ಹಿಮನಾಶಕನಿಗೂ , ಶತ್ರುನಾಶಕನಿಗೂ ,ಅನಂತಾತ್ಮನಿಗೂ ,ಕೃತಘ್ನರನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡುವವನಿಗೂ  ,ದೇವನಿಗೂ  ಮತ್ತು ಜ್ಯೋತಿಗಳ ಒಡೆಯನಿಗೂ  ನಮಸ್ಕಾರ .

ತಪ್ತ ಚಾಮೀಕರಾಭಾಯ ವಹ್ನಯೇ ವಿಶ್ವಕರ್ಮಣೇ |
ನಮಸ್ತಮೋ‌உಭಿ ನಿಘ್ನಾಯ ರುಚಯೇ ಲೋಕಸಾಕ್ಷಿಣೇ || ೨೧ ||

೨೧. ಕರಗಿದ ಚಿನ್ನದಂತೆ  ಬೆಳಗುತ್ತಿರುವವನಿಗೂ , ಅಗ್ನಿಸ್ವರೂಪನಿಗೂ ,ವಿಶ್ವಕರ್ಮನಿಗೂ  ಕತ್ತಲೆಯನ್ನು  ನಾಶಮಾಡುವವನಿಗೂ ವಿಶ್ವಸಾಕ್ಷಿಯಾದ ಜ್ಯೋತಿರ್ಮಯನಿಗೂ  ನಮಸ್ಕಾರ .

ನಾಶಯತ್ಯೇಷ ವೈ ಭೂತಂ ತದೇವ ಸೃಜತಿ ಪ್ರಭುಃ |
ಪಾಯತ್ಯೇಷ ತಪತ್ಯೇಷ ವರ್ಷತ್ಯೇಷ ಗಭಸ್ತಿಭಿಃ || ೨೨ ||

೨೨. ಅವನೇ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ  ನಾಶಮಾದುತ್ತಾನೆ , ಮತ್ತೆ ಅವನೇ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ  ಪುನಃ ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಾನೆ . ಅವನೇ ತನ್ನ ಕಿರಣಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರನ್ನು  ಸೆಳದುಕೊಂಡು ,ಅದನ್ನು ಬಿಸಿಮಾಡಿ ( ಮೋಡವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ) ಮಳೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ   ಸುರಿಸುವನು .

ಏಷ ಸುಪ್ತೇಷು ಜಾಗರ್ತಿ ಭೂತೇಷು ಪರಿನಿಷ್ಠಿತಃ |
ಏಷ ಏವಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ಚ ಫಲಂ ಚೈವಾಗ್ನಿ ಹೋತ್ರಿಣಾಮ್ || ೨೩ ||

೨೩.  ಅವನು ಎಲ್ಲರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ನೆಲಸಿದ್ದು  ಎಲ್ಲರೂ  ನಿದ್ರಿಸಿರುವಾಗ  ಅವನು ಎಚ್ಚರದಲ್ಲಿರುತ್ತಾನೆ .ಅವನೇ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರ
ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿಹೊತ್ರಿಗಳಿಗೆ ದೊರೆಯುವ ಫಲವೂ  ಅವನೇ .

ವೇದಾಶ್ಚ ಕ್ರತವಶ್ಚೈವ ಕ್ರತೂನಾಂ ಫಲಮೇವ ಚ |
ಯಾನಿ ಕೃತ್ಯಾನಿ ಲೋಕೇಷು ಸರ್ವ ಏಷ ರವಿಃ ಪ್ರಭುಃ || ೨೪ ||


೨೪. ಅವನೇ ವೇದಗಳಾಗಿರುವನು . ಎಲ್ಲ ಕರ್ಮಗಳೂ  ಮತ್ತು ಕರ್ಮಫಲವೂ  ಅವನೇ ಆಗಿರುವನು . ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ  ಕೃತ್ಯಗಳಿಗೂ ಈ ರವಿಯೇ ಒಡೆಯ .


                                                          ಫಲಶೃತಿ 


ಏನ ಮಾಪತ್ಸು ಕೃಚ್ಛ್ರೇಷು ಕಾಂತಾರೇಷು ಭಯೇಷು ಚ |
ಕೀರ್ತಯನ್ ಪುರುಷಃ ಕಶ್ಚಿತ್ -ನಾವಶೀದತಿ ರಾಘವ || ೨೫ ||

 ೨೫. ಎಲೈ ರಾಘವನೇ, ಕಷ್ಟ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ,ಸಂಕಟ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ,ಅರಣ್ಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಕೊಂಡು  ಭಯಗೊಂಡಿರುವಾಗ ಮನುಷ್ಯನು ಈ  ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸಿದರೆ  ಅವನು ದುಃಖಕೀಡಾಗುವುದಿಲ್ಲಾ .

ಪೂಜಯಸ್ವೈನ ಮೇಕಾಗ್ರೋ ದೇವದೇವಂ ಜಗತ್ಪತಿಮ್ |
ಏತತ್ ತ್ರಿಗುಣಿತಂ ಜಪ್ತ್ವಾ ಯುದ್ಧೇಷು ವಿಜಯಿಷ್ಯಸಿ || ೨೬ ||

೨೬.  ದೇವದೇವನಾದ  ಜಗತ್ಪತಿಯಾದ  ಇವನನ್ನು ಪೂಜಿಸು . ಮೂರು ಬಾರಿ ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಜಪಿಸಿದರೆ  ಯುಧ್ಧದಲ್ಲಿ  ನೀನು  ಜಯಶಾಲಿಯಾಗುತ್ತಿಯಾ .

ಅಸ್ಮಿನ್ ಕ್ಷಣೇ ಮಹಾಬಾಹೋ ರಾವಣಂ ತ್ವಂ ವಧಿಷ್ಯಸಿ |
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ತದಾಗಸ್ತ್ಯೋ ಜಗಾಮ ಚ ಯಥಾಗತಮ್ || ೨೭ ||

೨೭. ಎಲೈ ಮಹಾಬಾಹುವೇ, ಇದೇ  ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ನೀನು ರಾವಣನನ್ನು   ಕೊಲ್ಲುತ್ತೀಯ - ಹೀಗೆ ಹೇಳಿ ಅಗಸ್ತ್ಯನು ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂದನೋ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು .

ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಮಹಾತೇಜಾಃ ನಷ್ಟಶೋಕೋ‌உಭವತ್-ತದಾ |
ಧಾರಯಾಮಾಸ ಸುಪ್ರೀತೋ ರಾಘವಃ ಪ್ರಯತಾತ್ಮವಾನ್ || ೨೮ ||

೨೮. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿ ಮಹಾತೇಜಸ್ವಿಯಾದ ರಾಘವನು ನಿಶ್ಚಿಂತನಾದನು . ಪುನಃ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡು ಅತ್ಯುತ್ಸಾಹದಿಂದ  ಸುಪ್ರೀತನಾದನು .

ಆದಿತ್ಯಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಜಪ್ತ್ವಾ ತು ಪರಂ ಹರ್ಷಮವಾಪ್ತವಾನ್ |
ತ್ರಿರಾಚಮ್ಯ ಶುಚಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಧನುರಾದಾಯ ವೀರ್ಯವಾನ್ || ೨೯ ||

೨೯. ಆದಿತ್ಯನನ್ನೇ  ನೋಡುತ್ತ  ಜಪವನ್ನು ಮಾಡಿ  ರಾಘವನು ಅತ್ಯಂತ ಹರ್ಷಗೊಂಡನು . ಮೂರು ಬಾರಿ ಆಚಮನ ಮಾಡಿ ಶುಚಿಯಾಗಿ  ವೀರ್ಯವಂತನಾದ ಅವನು ಧನುಸ್ಸನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡನು .

ರಾವಣಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಹೃಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಯುದ್ಧಾಯ ಸಮುಪಾಗಮತ್ |
ಸರ್ವಯತ್ನೇನ ಮಹತಾ ವಧೇ ತಸ್ಯ ಧೃತೋ‌உಭವತ್ || ೩೦ ||

೩೦. ರಾವಣನನ್ನು ನೋಡಿ ಸಂತೋಷದಿಂದ  ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಮುಂದೆ ಬಂದನು . ಅವನನ್ನು ವಧಿಸುವ  ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಸರ್ವಯತ್ನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದನು .


ಅಧ ರವಿರವದನ್-ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ರಾಮಂ ಮುದಿತಮನಾಃ ಪರಮಂ ಪ್ರಹೃಷ್ಯಮಾಣಃ |
ನಿಶಿಚರಪತಿ ಸಂಕ್ಷಯಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಸುರಗಣ ಮಧ್ಯಗತೋ ವಚಸ್ತ್ವರೇತಿ || ೩೧ ||

೩೧.  ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪನ ನಾಶವು  ಸನ್ನಿಹಿತವಾಗಿರುವದನ್ನು  ತಿಳಿದುಕೊಂಡು  ಸುರಗಣಮಧ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ  ಸೂರ್ಯನು ಆನಂದದಿಂದ ರಾಮನನ್ನು  ನೋಡುತ್ತಾ ಸಂತೋಷಚಿತ್ತನಾಗಿ  'ತ್ವರೆಮಾಡು ' ಎಂದು  ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಿದನು .

 ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ  ಶ್ರೀಮದ್ರಾಮಾಯಣೇ  ವಾಲ್ಮೀಕಿ  ವಿರಚಿತ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ  ಯುದ್ಧಕಾಂಡೇ  ಆದಿತ್ಯಹೃದಯಂ  ನಾಮ  ಸಪ್ತೋತ್ತರ ಶತತಮಃ  ಸರ್ಗಃ ಸಂಪೂರ್ಣಂ ।।